Butyrospermum Parkii – Masło Shea: Właściwości, zastosowanie i ciekawostki

Masło shea, znane również jako masło karité, to naturalny tłuszcz roślinny pozyskiwany z orzechów
afrykańskiego drzewa Butyrospermum parkii (lub Vitellaria paradoxa). Jest szeroko stosowane w
kosmetyce, medycynie naturalnej i przemyśle spożywczym ze względu na swoje wyjątkowe właściwości
nawilżające, regenerujące i przeciwzapalne.

W tym wpisie przyjrzymy się bliżej pochodzeniu masła shea, jego składnikom aktywnym, zastosowaniom
oraz korzyściom dla skóry i włosów.

Pochodzenie i pozyskiwanie masła shea

Masło shea pochodzi z Afryki Subsaharyjskiej, gdzie drzewo shea rośnie dziko na sawannach. Proces jego
pozyskiwania jest tradycyjny i wymaga dużego nakładu pracy:

1. Zbiór orzechów – Dojrzałe owoce zbierane są ręcznie, zwykle przez kobiety z lokalnych
   społeczności.
2. Oczyszczanie i suszenie – Orzechy są wyłuskiwane, a następnie suszone na słońcu.
3. Prażenie i mielenie – Po wysuszeniu nasiona są prażone i mielone na pastę.
4. Wyciskanie masła – Masa jest mieszana z wodą i długo ugniatana, aż oddzieli się tłuszcz.
5. Oczyszczanie i formowanie – Ostatecznie masło jest filtrowane i formowane w bloki.

Istnieją dwa główne rodzaje masła shea:

• Masło shea rafinowane – Poddane obróbce chemicznej, ma jaśniejszy kolor i mniej intensywny zapach, ale traci część właściwości odżywczych.
• Masło shea nierafinowane – Niefiltrowane, zachowuje pełnię składników aktywnych, ma charakterystyczny żółtawy kolor i lekko orzechowy zapach.

Skład i właściwości masła shea

Butyrospermum Parkii – masło shea to bogactwo substancji odżywczych, w tym:
✅ Kwasy tłuszczowe (oleinowy, stearynowy, palmitynowy, linolowy) – odpowiadają za regenerację
bariery lipidowej skóry.

✅ Witamina E – silny przeciwutleniacz, opóźniający starzenie się skóry.

✅ Allantoina – przyspiesza gojenie ran i łagodzi podrażnienia.

✅ Fitosterole – działają przeciwzapalnie i uelastyczniają skórę.

✅ Polifenole – chronią przed szkodliwym działaniem wolnych rodników.

Działanie Butyrospermum Parkii na skórę i włosy:

• Intensywnie nawilża i zmiękcza – idealne do suchej i atopowej skóry.
• Przyspiesza regenerację – pomocne przy egzemie, łuszczycy i poparzeniach słonecznych.
• Chroni przed mrozem i wiatrem – stosowane jako naturalny krem zimowy.
• Wzmacnia włosy – zapobiega ich łamliwości, nadaje połysk.
• Działa przeciwzmarszczkowo – spowalnia procesy starzenia.

Zastosowanie masła shea

W kosmetyce naturalnej

• Kremy i balsamy – jako baza do domowych kosmetyków.
• Pomadki do ust – zabezpiecza przed pękaniem.
• Maseczki do włosów – odżywia i redukuje puszenie.
• Olejek do masażu – rozluźnia mięśnie i uelastycznia skórę.

W medycynie tradycyjnej

• Łagodzi bóle stawów i mięśni.
• Stosowane przy leczeniu drobnych oparzeń i blizn.

W kuchni (w niektórych regionach Afryki)

• Używane jako tłuszcz do smażenia.
• Dodawane do czekolady jako zamiennik masła kakaowego.

Ciekawostki o maśle shea

🌿 Drzewo shea może żyć nawet 300 lat, ale zaczyna owocować dopiero po 20-30 latach.
🌿 W Burkina Faso i Mali masło shea nazywane jest „złotem kobiet”, ponieważ jego produkcja jest
domeną lokalnych społeczności żeńskich. 🌿 W kulturze afrykańskiej uważane jest za święty dar natury, używane także w rytuałach.
🌿 Nazwa „Butyrospermum parkii” wywodzi się z połączenia greki i łaciny oraz upamiętnia szkockiego odkrywcę. Butyrospermum: Ta część nazwy pochodzi z greckiego:
„butyros” (βούτυρος) oznacza „masło”
„sperma” (σπέρμα) oznacza „nasiono”
Zatem „Butyrospermum” dosłownie tłumaczyć można jako „masłowe nasienie”, co odnosi się do oleistego jądra owocu masłosza, z którego pozyskuje się masło shea.

Parkii: Ta część nazwy jest zlatynizowaną formą honorującą Mungo Parka (1771–1806), szkockiego podróżnika, któremu przypisuje się przywiezienie wiedzy o drzewie shea i jego zastosowaniach do Europy. Spotkał to drzewo podczas swoich wypraw po Afryce Zachodniej, konkretnie w Senegalu.

Jak wybrać dobrej jakości masło shea?

• Kolor – nierafinowane ma odcień od kremowego do żółtawego.
• Zapach – delikatnie orzechowy (nie powinien być chemiczny).
• Konsystencja – twarde w temperaturze pokojowej, topi się w dłoniach.
• Certyfikaty – warto szukać produktów z certyfikatem ekologicznym lub Fair Trade.

Butyrospermum Parkii

Masło shea to jeden z najcenniejszych darów natury, który znalazł zastosowanie zarówno w pielęgnacji,
jak i medycynie. Dzięki swoim unikalnym właściwościom stało się nieodłącznym elementem naturalnej
kosmetyki. Warto włączyć je do codziennej rutyny, szczególnie w przypadku suchej, dojrzałej lub
problematycznej skóry.